Multimeiyalı Tədrisin Üstünlükləri

Əziz müəllimlər, aşağıdakı linki klikləməklə siz mənim fərdi iş təcrübəmdə istifadə etdiyim multimediyalı resurs və qurğuların istifadəsi ilə təlim prosesini aktivləşdirməyin və zənginləşdirməyin üsullarını izləməklə bərabər valideyinlərləəməkdaşlığın intensiv və sıxlaşdırılması , şagirdin davranışı haqqında məlumatların ötürülməsi üçün istifadə olunan resurslarla tanış olacaqsınız.

                            https://www.youtube.com/watch?v=FwATv2Extlo


                                                 IKT-nin mənim həyatımdakı rolu 
                                                               (Müəllif Aytac Rzayeva)
  
https://www.youtube.com/watch?v=FwATv2Extlo

Multimedialı resurlardan istifadə etməklə tədrisin təşkili zamanı məqsəd şagirdlərin yenilikləri öyrənmək arzularını bir az da sürətləndirmək, valideyinlərin övladlarının təhsilinin necə inkişafı haqqında, dərsə davamiyyəti və davranışı haqqında  tez-tez və daha asan üsulla əlaqə yaratmaqdır.

Gündən-günə modernləşən cəmiyyətdə şagirdlərlə ayaqlaşa bimək üçün müəllimlərin İKT bacarıqlarının peşəkar səviyyədə  yüksəldilməsi gündəlik vərdişlərdən də asılı olaraq reallaşacaq.

https://www.youtube.com/watch?v=H11LiuIhhgM

Müəllim və valideyin əlaqələrinin təklif edəcəyimiz veb alətlər ( videogörüntü, elektron poçt vasitəsilə,   digər sosial şəbəkələr face , twitter vasitəsilə bağlantıların qurulması) yeni və maraqlı ideya olmaqla bərabər həm müəllimin həm valideyinin işini asanlaşdıracaq, fəal şagirdlərə nisbətən oxumağa az meyilli olan, ev tapşırıqlarını etməyib bəhanələr gətirməyə çalışan şagirdlərin məsuliyyətsizliyi aradan qaldırılacaq.

Bu layihəni yazarkən hədəf kimi  yaşı on üçdən çox olan yuxarı sinif şagirdəri nəzərdə tutmuşam.  Biz müəllimlər uşaqların sosial şəbəkələrdə  daha aktiv olduğunu bilirik, lakin onların bu şəbəkələrdən səmərəli istifadə etmələri üçün,  biz ( whatshapda, teleqram, liner və s.proqramlar vasitəsilə  müəllim və şagirdlər , müəllim və valideyinlər qrupu yaradaraq )   əlaqələrin təşkili və inkişafı yolu ilə müsbət nəticələrin tez əldə olunmasına nail ola bilərik.

Təklif olunan,  reallaşması nəzərdə tutulan layihə ilk növbədə müəllimlərin  iş prosesini asanlaşdırmaq və müasirləşdirmək  üçün nəzərdə tutulub.

Bir neçə ay öncə məni maraqlandıran  ( Sinif rəhbəri və fənn müəllimi olaraq bütün valideyinlərlə əməkdaşlığa zaman ayıra bilirsinizmi? Siz əlaqələrinizi hansı üsulla qurursunuz? )  sualları ilə işlədiyim məktəbdə, bizə  yaxın məktəblərdə və təlimdə olduğum tədris ocaqlarında kiçik bir sorğu  keçirdim. Müəllimlərin verdikləri cavablara əsaslanaraq bu qənaətə gəldim ki, onları narahat edən probləmlərdən biri də məhz budur. Valideyinlərin çoxu  sonra işləyirəm, xəstəyəm, evdə körpə uşaq var vaxtım olmur kimi açıqlamalar verərək  sinif – valideyin iclaslarına gəlmirlər, iclasdan sonra evə yorğun gedib istirahət etmək istəyən müəllimə ardıcıl zənglər gəlir.Təbii  olaraq bu cür halların dəfələrlə təkrar olunması müəllimin qıcıqlanmasına səbəb olur. Çünki hər bir insan uzun və gərgin keçən iş günündən sonra istirahətə ehtiyac duyur. Üzə çıxardığımız  metod bu cür narazılıqları aradan qaldıracaq.

Məsələn: Multimedialı alətlərdən hər hansı birinin vasitəsilə valideyin iclası zamanı məhdud sayda insanların  iclasda baş verənləri canlı izləməsi bağlantısı qurulacaq.

Nəticədə müəllimin saatlarla valideyinlərlə telefon danışıqlarına ehtiyac olmayacaq.

Valideyin işlədiyi müəssisədə yaxud evdə çox rahat şəkildə iclası, sinif rəhbərinin, digər fənn müəllimlərinin fikirlərini dinləyəcək,  öz uşağını digər şagirdlərin bilik səviyyəsi və davranış mədəniyyəti ilə müqayisə edəcək, onda baş verən hər hansı dəyişikləri daha real görüb qarşısını alacaq və obyektiv münasibət bildirəcək. Düşünürəm ki, bu müəllimlərin vaxtına qənatlə bərabər, dərsdən  müxtəlif bəhanələrlə yayınan yuxarı sinif şagirdlərinin dərsə cəlb olunmasına da zəmin yaradacaq.Müəllimlər bu yenilkləri öz pedoqoji təcrübələrində sınaqdan keçirib daha yaradıcı  ola bilərlər. Hər bir müəllimin öz ideyalarını reallaşdırması üçün, onun daha kreativ düşüncəli,  səriştəli olması üçün şərait yaradacaq bu təlim. Fəal dərsin əsas gedişatından biri  qiymətləndirmədir. Çünki Blum taksonomiyasına görə dərketmənin üç əsas səviyyəsi ( təhlil, sintez, qiymətləndirmə) –dir. Qiymətləndirməni meyarlara görə və qrupların təqdimatında lövhədən asılma şəklində həyata keçirilməsi şagirdlərə təkrar və yorucu gəlir. Bəzən səbirsizləşən şagirdlərin səs-küyü, yoldaçlarının işlərini izləməyə maraqlı olmadığı halları ilə rastlaşırıq.Müəllimlərə XXI əsrin şagirdlərinin maraqlarına uyğun bir neçə faydalı və interaktiv üsulla qiymətləndirmələr izah olunacaq. Şagirdlərin tapşırıqları elektron poçtla (gmail) müəllimə göndərməsi.Müəllimin şagirdin tapşırığına uyğun verdiyi qiymət ” Publisherdə “ hazırladığı hər hansı bir sertifikat, təşəkkürnamə ola bilər. Hətta ev tapşırıqlarını icra edib müəllimə evdən yollayan şagird növbəti günü gözləmədən müəllimindən aldığı nümunəvi bir sertifikatı görsə (sualların tapılma faizinə görə) valideyiniini də sevindirəcək. Mən bunu öz pedoqoji təcrübəmdə həyata keçirmişəm və valideyinlər, məktəb direktoru tərəfindən rəğbətlə qarşılanmışam.Digər qiymətləndirmə ClasDoyo.com veb alətində sinfin yaradılması və qiymətləndirilməsi olar.Həmçinin learning.ups, proprofs, codeorq kimi veblərdə tədris olunan fənnə və mövzulara uyğun alqoritmlər, məntiqi oyunlar , mini testlər etməklə dərsdə canlanma yaradacaq , online sertifikatlar alacaq. Bu proses fərqli, yeni olduğuna görə şagirdlərdə  tədrisə, yenilikləri öyrənməyə maraq yaradacaq, pedoqoqların İKT-dən səmərəli istifadə bacarıqlarını inkişaf etdirəcəklər.

 Multimediyalı resurslardan istifadə üsulu ilə müəllim-şagird-valideyin əlaqələrinin inkişafı  təlimi “ valideyin və müəllim əməkdaşlığının möhkəmləndirilməsi, tədris prosesində uşaqlarda baş verən yaxşı- pis dəyişiklərlə bağlı vaideyinlərin daha tez və asan üsullarla məlumatlandırılması, fənn kurikulumunun tətbiqi  ilə texnologiyadan istifadə bacarığının yüksəldilməsinin paralel inkişafı üçün nəzərdə tutulmuşdur.

 İKT-nin sürətlə inkişafı  sahəsində  baş verən bütün inqilablar  kəşflər , yeniliklət  öz əksini tapır. Eyni zamanda tədris olunan fənnlərdə keçirilən mövzularla bağlı aid multimedialı təqdimatlar, videoroliklər, iş təcrübələrin dərslərinin videoizahı yerləşdirilmişdir. Metodika bölməsində metodik üsullarla  yanaşı,  interaktiv təlimlə dərslərin təşkili metodikasının izahı verilir. Axtarış saytlarından hamı istifadə etdiyinə görə istifadəçilər  üçün vacib olan  istiqamətlər göstərilmiş, həmçinin çətin həll ediləcək tapşırıqların avtomatik həlli prosesini izah edən saytlar, Fizika dərsində çox maraqlı resurs olan Algodo, Riyaziyyat- həndəsə dərslərində GeoGebra, ən çətin icra edilən məsələ və düsturların hesablanmasını, nəticələrini göstərən Wolframalpha  axtarış saytları haqqında izahlar verilmiş, faydalı linklər saınmışdır.

XXI əsrdə kommunkiasiya texnologiyaları  fasiləsiz olaraq kəşf olunan yeniliklərlə sürətlə inkişaf  etdiyinə görə, məktəblərdə tədris prosesini daha effektli  təşkili prosesini  multielektron resurslardan istifadə edərək modern telekommunikasiyalar, veb alətlərinin  vasitəsilə həyata keçirmək mümkündür. Biz kommunikativ bir əsrdə yaşayırıq. İnformasiyanın ötürlmə proseslərinin  sürətlə inkişaf edib dəyişdiyini, yeniləndiyini nəzərə alaraq ,  bu gün tədris etdiyimiz təhsilin məzmunu və məzmunun  təşkilinə olan  tələb və yenilikləri  həyata keçirən metodlardan istifadə edəcəyik . Peşəkar öyrədən olaraq  şagirdlərə sadəcə informasiya verməklə kifayətlənə bilmərik .Təklif olunan metod uşaqlarda sərbəst düşünmə, təhlil, tətbiq, sintez , özünüqiymətləndirmə bacarıqlarını yüksəldəcək,  tənqidi və yaradıcı  düşünməyi,  problemli  situasiyalarda necə davranmalı olacaqları qabilliyyətlərini və s. öyrədəcək.   Təlim  prosesində şagirdlərin idrak fəallığının yüksəldilməsinin  elmi metodik tətbiqi, tədris prosesində multimediyalı   resurslardan istifadəsi ilə  müvafiq texnologiyanın hazırlanmasını tələb edir.

Tədris olunan əsas mövzular. Uşaqları internetin zərərli tərəflərindən qorumaq, internetdə boş vaxt itirməmələrinə xidmət edəcək.Bu gün müəllimlərin bir  çoxunun Facebook, Twitter sosial şəbəkələrə mənfi baxmamaları üçün, mövzularımız   onlara bu şəbəkələrin bir çox müsbət, təlim prosesinin inkişafına dəstək olacaq, yeni metodun  faydalı xüsusiyyətlərini izah edən , tədris zamanı  icra  edib əldə olunan uğurlara necə nail ola biləcəklərini  əhatə edəcək. Fəal təlimin əsas prinsipi şagirdə yönəldilmiş təlim olmasıdır. Tədris prosesinin müasir təşkili ilə fəal dərsdə  şagird aktivliyini artıracaq, uşaqların idrakını inkişaf etdirəcək. Təlim prosesində müəllimin hər hansı bir yeniliyinin , pedoqoji təcrübəsinin yaymlanması üçün istifadə olunan multimediyalı resurslardan (skyp,sosial şəbəkə vasitəsilə qrup şəklində  videogörüntülü başlantılar)dan bəhs olunacaq. Bu prosesin yaradılması ətraflı izah olunmaqla bərabər  əyani  formada nümayiş etdiriləcək. İnnovatik müəllimin  valideyinlərlə yaradacağı  əlaqənin daha müasir, vaxta qənaət edən, obyektivliyi təmin edən proqram və əlaqə formaları öyrədiləcək. Sinif təşkilati saatlarının təşkili üçün , məktəbin ictimai tədbirlərində fəal iştirak etmək üçün şagird və valideyinləri cəlb etmək , muzeylərə, tarixi məkanlara, mədəniyyət və incəsənət günlərinin təşkilinə dəstək olan valideyinlərlə müasir, sadə və sürətli əlaqə yaratmağın mexanizmi izah olunacaq.Whatshap, Liner, Teleqram kimi proqramlarla əlaqələrin üstünlükləri, şagirdlərlə elektron poçt vasitəsilə dərs mübadiləsi aparmağın , ev tapşırıqlarının müəllimə çatdırılması, müəllimlərin suallarının onlara ünvanlanması prosesi müasir metod kimi təbliğ olunacaq. Dərsdən sonrakı fəalliyyətə distant təlimlərin effektiv üstünlükləri mövzularından  bəhs olunacaq. Tədris prosesində beynəlxalq aləmə çıxış etmək üçün , şagirdləri beynəlxalq olimpiadalara həvəsləndirmək , distant vebinarların əhəmiyyətini , sinif şəklində olimpadaya qoşulub uğur qazanmaq  uşaqların dünyagörüşlərini yüksəldəcək ,  sərbəst düşünüb nəticə çıxartma qabiliyyətlərini inkişaf etdirəcək.

Layihəmdə  yeni qiymətləndirmə metodlarının yaradılması , online veb alətlərindən qiymətləndirmədə istifadəsi üsulları öyrədiləcək. Şagirdləri yenilikləri öyrənməyə cəlb edən , onların tədrisə marağını artıran proseslərdən biri qiymətləndirmə üsuludur.Maraqlı qiymətləndirmə metodları ilə bərabər Sosial Servislərin təlimdə rolu, veb – 2 alətlərinin ətraflı, sadə üsullarla izahı olacaq.Multimediyalı resurslardan istifadə edərək və yeni texnologiya metodları ilə tədrisin müasir formada, verilən tələblərə uyğun  təşkilinə start veriləcək.Tədris prosesini canlı bağlantı ilə izləyən valideyin övladının dərs prosindəki aktivliyinin, davranışının şahidi olacaq. Bundan sonra müəllim valideyinə dərsdən sonra uzun-uzadı hesabat vermək məcburiyyətində qalmayacaq . Dəcəl uşaqların valideyinlərinin tez-tez məcburi məktəbə gəlmələrinə ehtiyac duyulmayacaq. Zəruri olduqda şagirdin lazımsız, şit davranışının, dərsdə yuxulamasının və s. halların qarşısı alınacaq.whatshap vasitəsilə valideyinlər qrupuna şəkil, kiçik videorolik göndərməklə bu problemin daha tez çözülməsinə nail olacaqlar.Uşaqlar internetdə lazımsız itirdikləri vaxtlarını  facedə müəllimin yaratdığı qrupda təyin olunan adminlərin çətin mövzularla bağlı qoyduqları hər hansı problemin həllinə sərf edəcəklər.Bu qrupa digər fən müəllimləri və aktiv bir neçə valideyin cəlb olunacaq.Qrupda şagirdləri  beynəlxalq olimpiadalara istiqamətləndirən məsələlər , Geogebra.com  və Wolframalpha.com kimi saytlardan ən çətin həll olunan düsturlar , həndəsi fiqurların  sahələrinin və perimetrlərinin bucaqlara görə avtomatik  hesablanması ilə bağlı videolar izləyə biləcəklər. Bütün bunlar tədris prosesinin effektliyini  öyrədən-öyrənənlərin  vəhdətli sistem şəklində inkişaf etdirəcək. Layihənin hazırlanmasından əsas gözlədiklərim:

– multimediya resursları anlayışları sistemi və öyrədilməsi;

–  orta məktəblərdə müəllim və şagirdlərin texnoloji alətlərdən istifadə  bacarıq və vərdişlərin formalaşdırılması;

– tədris prosesində müəllim-valideyin əməkdaşlığının   rolu;

– konstruktiv və  interaktiv təlimin mahiyyəti və iş prinsipi;

– İKT-dən itsifadənin  tədrisdəki  perspektivləri;

– ən yeni təlim texnologiyalarının təhsil sisteminə inteqrasiyası və s. mə­sə­lə­lərin təhsil müəssisələrində həyata keçirilməsidir

                       Multimediya alətlri vasitəsilə hazırlanan video dərslər

 

Multimedialı resurlardan istifadə etməklə tədrisin təşkili zamanı məqsəd şagirdlərin yenilikləri öyrənmək arzularını bir az da sürətləndirmək, valideyinlərin övladlarının təhsilinin necə inkişafı haqqında, dərsə davamiyyəti və davranışı haqqında  tez-tez və daha asan üsulla əlaqə yaratmaqdır.

Gündən-günə modernləşən cəmiyyətdə şagirdlərlə ayaqlaşa bimək üçün müəllimlərin İKT bacarıqlarının peşəkar səviyyədə  yüksəldilməsi gündəlik vərdişlərdən də asılı olaraq reallaşacaq.

Müəllim və valideyin əlaqələrinin təklif edəcəyimiz veb alətlər ( videogörüntü, elektron poçt vasitəsilə,   digər sosial şəbəkələr face , twitter vasitəsilə bağlantıların qurulması) yeni və maraqlı ideya olmaqla bərabər həm müəllimin həm valideyinin işini asanlaşdıracaq, fəal şagirdlərə nisbətən oxumağa az meyilli olan, ev tapşırıqlarını etməyib bəhanələr gətirməyə çalışan şagirdlərin məsuliyyətsizliyi aradan qaldırılacaq.

Siz bu haqqda nələri düşünürsünüz ?